Zachowek- Adwokat Przeworsk

Wydziedziczenie - na czym polega?

Wydziedziczenie to inaczej pozbawienie prawa do zachowku. O ile w przypadku zamiaru pozbawienie spadkobiercy ustawowego udziału w spadku wystarczy sporządzić testament, w którym do spadku zostanie powołana inna osoba, to w przypadku zamiaru pozbawienia prawa do zachowku konieczne jest spełnieniu dodatkowych warunków. Wiele razy spotkałem się z tym, że Klienci byli przekonani, że zachowek nie należy, jeżeli zmarły w chwili śmierci nie pozostawił majątku. Nic bardziej mylnego. Jeżeli by tak było instytucja zachowku i wydziedziczenia nie miałaby żadnego sensu, gdyż spadkodawca chcąc uniknąć zapłaty zachowku mógłby rozporządzić majątkiem spadkowym jeszcze za życia. Z uwagi na ten fakt nawet gdy do spadku nie będą wchodzić żadne składniki złożenie oświadczenia o wydziedziczeniu może być celowe. Oświadczenie takie powinny być zawarte w testamencie, a więc spełniać warunki, w zakresie formy właściwe dla testamentu. Oświadczenie o wydziedziczeniu będzie skuteczne, jeżeli powodem wydziedziczeniu są następujące okoliczności:

• uporczywe postępowanie wbrew zasadom współżycia społecznego i woli spadkodawcy,
• dopuszczenia się ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy lub osoby mu bliskiej (przestępstwo to musi być umyślne i popełnione przeciwko wolności, zdrowiu lub życiu spadkodawcy lub osoby mu najbliższej)
• rażącej obrazy czci spadkodawcy,
• uporczywe niedopełnianie względem spadkodawcy obowiązków rodzinnych. 

Większość wymienionych powyżej przesłanek ma charakter oceny, nieokreślony, dlatego to Sąd w postępowaniu o zapłatę zachowku będzie ustalał czy wydziedziczenie było skuteczne, a więc nie tylko czy zostały spełnione warunki formalne, ale także materialne. Z uwagi na te fakty wydziedziczenie nie jest pewnym sposobem na pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku.

Ile wynosi zachowek?

Zachowek nie odpowiada oczywiście wartości spadku, gdyby uprawniony do dziedziczenia ustawowego, jeżeli spadkodawca sporządziłby testamentu lub nie rozporządził swoim majątkiem za życia. Jest to mniejsza kwota i odpowiada wartości połowy tego udziału, chyba, że uprawniony jest małoletni albo trwałe niezdolny do pracy.

Dla przykładu, jeżeli spadkodawca przekazał jedyny swój składnik majątku w postaci nieruchomości wartej 200 tys. zł w darowiźnie jednemu synowi, a posiadał dwóch synów i był kawalerem to drugiemu synowi będzie przysługiwać po śmierci darczyńcy roszczenie do obdarowanego o zapłatę 50 tys. zł. Jeżeli bowiem spadkodawca nie dokonałby darowizny drugi syn nabyłby w spadku nieruchomość wartą 200 tys., a więc wartość jego udziału wynosiłby 100 tys., a połowa tej wartości 50 tys.

Co wchodzi w skład substratu zachowku – jak obliczyć należny zachowek?

W celu ustalenia wysokości należnego zachowku w pierwszej kolejności należy ustalić co wchodzi w skład substratu zachowku. Do substratu zachowku wejdą zarówno składniki majątkowe, których w chwili śmierci spadkodawca był właścicielem oraz darowizny dokonane przez spadkodawcę. Nie wszystkie jednak darowizny zasilą substrat zachowku. Do zachowku nie wlicza się drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych w stosunkach danego rodzaju, a także tych które zostały poczynione na rzecz osób, które nie są spadkobiercami ustawowymi darczyńcy, jeżeli został poczynione na co najmniej co lat przed śmiercią spadkodawcy. Do zachowku należnego małżonkowi nie wlicza się darowizn dokonanych przed zawarciem małżeństwa. Jeżeli chodzi o zachowek należny zstępnym spadkodawcy nie wlicza się na potrzeby ustalenia prawa do zachowku darowizn dokonanych wcześniej niż 300 dni przed narodzeniem zstępnego, który ubiega się o zapłatę zachowku.

W przypadku ubiegania się o zachowek przez dalszych zstępnych, np. wnuków należy odliczyć od wartości należnego zachowku wartość darowizn i zapisów dokonanych na rzecz ich wstępnych.

Jak obliczyć wysokość zachowku – pomoc adwokata

Obliczenie wysokości należnego zachowku nie jest proste. Przede wszystkim dlatego, dlatego że należy dokonać przynajmniej wstępnej oceny składników majątku wchodzących do substratu zachowku. Istotne jest również to, że bardzo często do substratu zachowku nie wchodzi własność, a jedynie udział w własności. Bardzo często też do zachowku wchodzi udział w spadku. Czasami sprawa jest prosta, innym razem wymaga bardziej zaawansowanych obliczeń. Jeżeli nie jesteś pewien jak obliczyć wartość zachowku zapraszam do skorzystania z usług Filii mojej Kancelarii adwokackiej w Przeworsku.

Ile kosztuje sprawa o zachowek?

Jeżeli chodzi o opłatę sądową to jest ona zależna od wartości przedmiotu sporu, podobnie jak wysokość minimalnego wynagrodzenia adwokata. Dla przykładu, jeżeli domagamy się zapłaty zachowku w kwocie 200 tys. zł to opłata sądowa będzie wynosić 10 tys. zł, a minimalna stawka adwokacka 5 400 zł. Koszt wszczęcia sprawy o zachowek nie jest zatem mały, jednak można ubiegać się o zwolnienie z kosztów sądowych, a także ustanowienie adwokata lub radcy prawnego z urzędu. W takim przypadku do wniosku należy dołączyć oświadczenie o stanie rodzinnym, majątku, dochodach oraz źródłach utrzymania. Sąd uwzględni wniosek o zwolnienie z kosztów sądowych, jeżeli sytuacja osoby, która o to wnosi nie pozwala na pokrycie kosztów sądowych bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i swojej rodziny lub narażacie na datki uszczerbek. Warunek taki musi być także spełnione w celu ustanowienia adwokata lub radcy prawnego z urzędu, w tym drugim przypadku jednak konieczne jest także wykazanie, że sprawa jest skomplikowana biorąc pod uwagę warunku osobiste wnioskodawcy. W praktyce Sądy ustanawiają zazwyczaj pełnomocnika z urzędu dla starszych, schorowanych osób.

Ile trwa sprawa o zachowek w Sądzie Rejonowym w Przeworsku?

Sprawy takie trwają od 3 miesięcy do nawet 2 lat

Wszystko zależy od tego czy zostanie powołany biegły sądowy, w zakresie szacowania nieruchomości, który oceni wartość składników majątkowych wchodzących do substratu zachowku.

Właściwość Sądu Rejonowego w Przeworsku w sprawach o zachowek

Sąd ten będzie właściwy, gdy ostatnie miejsce pobytu spadkodawcy znajdowało się w okręgu tego Sądu albo jeżeli miejsce ostatniego pobytu spadkodawcy w Polsce nie można ustalić, a w okręgu Sądu Rejonowego w Przeworsku znajduje się majątek spadkowy.

Pomoc adwokata specjalizującego się w sprawach o zachowek

Jeżeli nie chcesz samodzielnie wnosić i popierać pozwu albo bronić się przed niesłusznymi roszczeniami zapraszam do skorzystania z usług Filii mojej Kancelarii adwokackiej w Przeworsku.  

Nasze publikacje dotyczące instytucji zachowku:

• Zrzeczenie się prawa do zachowku zachowku - czy jest możliwe?

FORMULARZ KONTAKTU 

Powrót do STRONY GŁÓWNEJ